‘หลอดไผ่’ลดโลกร้อนภูมิปัญญาชาวบ้าน ทดแทน ‘หลอดพลาสติก’

หลอดไผ่ เราชาวบ้านสมัยก่อนเก่า น่าจะใช้กันมายาวนานแล้ว เพราะไม่มีขั้นตอนอะไรมาก แต่ตัดออกมาจากลำต้น ตัดหัวท้ายก็นำมาดูดน้ำได้เลย สมัยผู้เขียนเป็นเด็กๆ เมื่อโรงเรียนหยุดต้องไปเลี้ยงควาย

การเลี้ยงควายสมัยนั้น เราต้องห่อข้าวไปกินกลางวัน พอกลองเพลดังตึงๆ เราก็เข้าไปหาร่มไม้ดีๆ กลางทุ่งนา แก้ห่อข้าวออกมาอย่างบรรจง กับข้าวเราส่วนใหญ่ก็จะเป็นน้ำพริก ไข่ต้ม หากพอมีโชคอยู่บ้างก็มีเนื้อเค็มทอด หรือหมูทอดใส่มา มื้อกลางวันบางทีก็ไม่ได้กินข้าวคนเดียว เพื่อนๆ ที่เลี้ยงควายด้วยกันจะมาร่วมวงด้วย ทำให้บรรยากาศการกินน่าอร่อยขึ้น แต่ละคนจะมีกับข้าวของตัวเอง บางวันก็เหมือนๆ กัน บางวันเพื่อนบางคนก็มีอาหารดีๆ แปลกๆ มาร่วมวง

พอกินข้าวเสร็จแล้ว เราชาวเด็กเลี้ยงควายก็ต้องดื่มน้ำ ปกติเราจะนำน้ำใส่กระบอกสะพายไปด้วย แต่ถ้าน้ำหมดเราก็ต้องดื่มน้ำในรอยควาย

อย่าแปลกใจว่า ทำไม ต้องดื่มน้ำในรอยควาย ทำไมไม่ดื่มในหนองน้ำ คำตอบก็คือ น้ำในหนองนั้นควายลงไปนอนเล่นขุ่นคลั่กหมดแล้ว น้ำในรอยควายจะใสสะอาด เพราะเป็นน้ำที่ซึมจากบริเวณใกล้เคียงนั่นเอง ดินข้างๆ รอยควายช่วยกรองมาให้อย่างดี

การดื่มน้ำในรอยควายต้องมีศิลปะ นั่นคือ ต้องค่อยๆ ดื่ม ถ้าแรงไปดินก้นรอยควายจะกระจายขึ้นมา คราวนี้เราชาวเด็กเลี้ยงควายต้องหารอยใหม่ ด้วยเหตุนี้ หลอดไผ่เล็กๆ ที่พอหาได้ เราก็จะนำมาเป็นหลอดดูดน้ำจากรอยควาย การใช้หลอดจะทำให้น้ำไม่ขุ่นได้ง่ายๆ ยกเว้นเสียแต่ว่า เรารีบมากไป ดันจุ่มหลอดลงไปกระทบดินก้นรอยควายเท่านั้น

ปี พ.ศ. 2563 ตั้งแต่เดือนมกราคม เราชาวไทยต้องเผชิญกับฝุ่นละอองพิษ ภาษาทางราชการเรียกว่า “พีเอ็ม 2.5” เกิดมาจากภาวะฝุ่น ควัน และละอองพิษต่างๆ ทั้งจากโรงงานและการกระทำของมนุษย์ ภาครัฐและเอกชนต่างช่วยกันรณรงค์ไม่ใช้ถุงพลาสติก

การใช้หลอดไผ่ เป็นทางออกหนึ่งของเราชาวบ้านที่ช่วยลดภาวะโลกร้อน และลดฝุ่นละอองพิษ