เฟรนช์ฟรายส์ อาหารทานเล่นที่เชื่อเลยว่าหลายๆ คนต่างก็รู้จักและเคยทาน แต่จะมีใครรู้บ้างว่า จริงๆ แล้ว เฟรนช์ฟรายส์มีถิ่นกำเนิดมาจากประเทศอะไร เพราะคำว่า “เฟรนช์” ที่ทำให้คนส่วนใหญ่คิดว่าเฟรนช์ฟรายส์ต้องมาจากประเทศฝรั่งเศสแน่ๆ แต่บอกเลยว่า อย่าเพิ่งมั่นใจไปค่ะ คุณอาจจะเดาผิดก็ได้ ถ้าอย่างนั้น เรามาทำความรู้จักกับเจ้าเฟรนช์ฟรายส์กันให้มากขึ้นดีกว่าค่ะ
เฟรนช์ฟรายส์ (อังกฤษ: french fries) หรือ ฟรายส์ (fries, ภาษาอังกฤษแบบอเมริกาเหนือ), ชิปส์ (chips, ภาษาอังกฤษแบบบริติชและแบบไอริช), ฟิงเกอร์ชิปส์ (finger chips, ภาษาอังกฤษแบบอินเดีย) เป็นมันฝรั่งหั่นแท่งทอดในน้ำมันท่วมแบบกรอบหรือนุ่มด้านใน โรยเกลือแล้วเสิร์ฟขณะร้อน เฟรนช์ฟรายส์เป็นขนมขบเคี้ยวหรืออาหารจานด่วนที่ทานกับซอสมะเขือเทศ มายองเนส น้ำส้มสายชู หรือซอสบาร์บีคิว นอกจากนี้ยังทานกับเนยแข็ง ซอสทาร์ทาร์ หรือน้ำสลัดเทาซันด์ไอแลนด์ รูปแบบเฟรนช์ฟรายส์มีหลากหลาย เช่น แบบวง แบบหยัก หรือใช้มันเทศแทนมันฝรั่ง
ที่มาของเฟรนช์ฟรายส์ยังคงเป็นที่ถกเถียงว่ามาจากประเทศเบลเยียมหรือประเทศฝรั่งเศส โดยโจ เฌราร์ นักหนังสือพิมพ์ชาวเบลเยียมอ้างถึงต้นฉบับปี ค.ศ. 1781 ที่ระบุถึงมันฝรั่งทอดในหุบเขาแถบแม่น้ำเมิซก่อนปี ค.ศ. 1680 มีเนื้อหาว่า “ชาวเมืองนามูร์ อ็องแดน และดีน็อง โดยเฉพาะในหมู่คนยากจนมีวิธีตกปลาและทอดปลาเล็ก เมื่อแม่น้ำกลายเป็นน้ำแข็งและการตกปลาเป็นไปอย่างยากลำบาก พวกเขาจะหั่นมันฝรั่งเป็นรูปปลาเล็กๆ และนำไปทอดกินแทน” ขณะทางฝรั่งเศสกล่าวว่าเฟรนช์ฟรายส์ถูกคิดค้นโดยพ่อค้าอาหารริมทางบนสะพานปงเนิฟ ก่อนเกิดการปฏิวัติฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1789 และพบหลักฐานอ้างอิงถึง “มันฝรั่งทอด” ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1775
เฟรนช์ฟรายส์เตรียมได้จากการหั่นมันฝรั่งเป็นแท่ง นำไปล้างน้ำเย็นแล้วทิ้งไว้ให้แห้ง เฟรนช์ฟรายส์อาจทอดเพียงครั้งเดียวหรือสองครั้ง โดยการทอดสองครั้งจะทอดครั้งแรกที่อุณหภูมิ 160 °ซ (320 °ฟ) และครั้งที่สองที่อุณหภูมิ 190 °ซ (375 °ฟ) แค่ชั่วครู่เพื่อให้ผิวด้านนอกกรอบ ก่อนจะนำไปพักสะเด็ดน้ำมัน โรยเกลือและเสิร์ฟ ระยะเวลาในการทอดขึ้นอยู่กับขนาดของมันฝรั่ง โดยมันฝรั่งขนาดราว 2–3 มิลลิเมตร จะใช้เวลาทอดครั้งแรกประมาณสามนาที และครั้งที่สองแค่ไม่กี่วินาที การทอดเฟรนช์ฟรายส์ทำได้หลายวิธี เช่น การทอดในน้ำมันท่วม การทอดสุญญากาศ หรือการทอดในกระทะก้นลึก ภัตตาคารส่วนใหญ่ใช้มันฝรั่งแช่แข็งแล้วนำมาลวกก่อนนำไปทอด โดยปัจจุบันใช้น้ำมันพืชแทนน้ำมันจากไขมันวัว
เนื่องจากเฟรนช์ฟรายส์ประกอบไปด้วยคาร์โบไฮเดรตในรูปแป้งและโปรตีนจากมันฝรั่ง ไขมันจากน้ำมันทอด และโซเดียมจากเกลือ จึงมักถูกกล่าวว่าเป็นอาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพ โจนาทาน บอนเน็ตกล่าวในนิตยสาร ไทม์ ว่า “เฟรนช์ฟรายส์ไม่มีสารอาหารมาตั้งแต่ต้น เพราะมันผ่านทั้งการทอด เติมเกลือ และขาดส่วนที่มีคุณค่าทางอาหารมากที่สุดอย่างเปลือก” ขณะที่เดวิด แคตซ์กล่าวว่าเฟรนช์ฟรายส์ไม่ดีต่อสุขภาพเพราะ “มันมักมาคู่กับเบอร์เกอร์ซึ่งมีไขมัน และกินกับซอสมะเขือเทศที่มีน้ำตาล และมายองเนสที่มีไขมัน” นอกจากนี้เฟรนช์ฟรายส์ยังมีสารอะคริลาไมด์จากการทอด ซึ่งองค์การวิจัยโรคมะเร็งนานาชาติ (International Agency for Research on Cancer หรือ IARC) ระบุว่าสารนี้ “อาจเป็นสารก่อมะเร็งในมนุษย์” ขณะที่สถาบันพิษวิทยาแห่งชาติของสหรัฐ (National Toxicology Program หรือ NTP) จัดให้อะคริลาไมด์เป็นสารที่ “คาดการณ์อย่างมีเหตุผลว่าอาจเป็นสารก่อมะเร็งในมนุษย์”
ได้รู้จักกับเจ้าเฟรนช์ฟรายส์กันไปแล้ว เห็นแท่งเล็กๆ แบบนี้ แต่ไขมันที่อยู่ในนั้นมันไม่เล็กเลยนะคะ ควรทานแต่พอดี และหมั่นออกกำลังกายควบคู่กันไปด้วย เพื่อสุขภาพที่ดีของทุกคนค่ะ