“ตลาดร่มหุบ” หรือ “ตลาดเสี่ยงตาย” เป็นตลาดที่อยู่ติดกับสถานีรถไฟแม่กลอง จ.สมุทรสงคราม เป็นตลาดที่อยู่บนทางรถไฟเป็นตลาดที่อยู่บนทางรถไฟสายแม่กลอง-บ้านแหลม
พ่อค้า แม่ค้าจะตั้งแผงสองข้างทางของรางรถไฟ ลูกค้าก็จะอาศัยทางรถไฟเป็นถนนสำหรับจับจ่ายซื้อของ เมื่อได้ยินเสียงระฆังหรือเห็นธงโบกสะบัดจากนายสถานี พ่อค้าแม่ค้าจะเริ่มขยับกระจาด กระบุง และตะกร้าทันที เพื่อให้ขบวนรถไฟผ่านไปก่อนแล้วจึงนำมาจัดวางอีกครั้งด้วยความรวดเร็ว
กลาย เป็นเสน่ห์ที่ทำให้นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศสนใจเดินทางมา เที่ยวชมกันจำนวนมาก จนเป็น “อะเมซิ่งไทยแลนด์” ด้วยความแปลกหนึ่งเดียวของตลาด เป็นแม่เหล็กดึงนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติจำนวนมาก ส่วนใหญ่เป็นชาวจีน และยุโรป เข้ามาสัมผัสวันละจำนวนมาก
ล่าสุดสำนักข่าวบีบีซีรายงานสถานที่ท่องเที่ยวดัง จนโลกโซเชียลต่างชาติแห่วิจารณ์แลนด์มาร์กดังของไทย “ตลาดร่มหุบ” ว่า สกปรก-ผิดสุขลักษณะ ส่งผลต่อความรู้สึกของเจ้าบ้าน
นาง บุญเกิด ภาสี แม่ค้าขายมะนาว บอกว่า ทุกวันนี้นักท่องเที่ยวต่างชาติเข้ามาดูความแปลกของตลาดแห่งนี้วันละหลายพัน คน โดยเฉพาะในช่วงรถไฟเข้าออก ทำให้เบียดเสียด ชาวบ้านค้าขายลำบากจากเดิมขายได้วันละหลายพันบาท
ส่วนนักท่องเที่ยว เข้ามามากขึ้น แต่ไม่ได้มาซื้อสินค้าในตลาดแห่งนี้ มาเพียงท่องเที่ยวและถ่ายรูปอย่างเดียวแล้วก็กลับ ชาวบ้านจะมาซื้อของก็ไม่อยากเข้ามาเบียด รายได้จึงหดหายเหลือวันละไม่ถึงพันบาท ขายไม่ดีก็ต้องทนขาย
นายโชคชัย กิจรัก พ่อค้าขายอาหารทะเลแห้ง กล่าวว่า การค้าขายตามตลาดสดในลักษณะนี้ เป็นวัฒนธรรมวิถีชีวิตของชาวบ้าน แตกต่างจากเมืองใหญ่ในต่างประเทศ เทียบกันก็คงไม่ได้ ทุกวันนี้พ่อค้าแม่ค้าช่วยกันเก็บกวาดขยะจนไม่มีขยะให้เห็น คนในพื้นที่ไม่อยากให้สกปรก จึงขอให้ชาวต่างชาติมาดูสถานที่จริงก่อน อย่าเชื่อโลกโซเชียลมากนัก การที่ต่างชาติวิจารณ์ตลาดร่มหุบเกินความจริง ทำให้ตลาดร่มหุบดูแย่มาก
“ข้อเท็จจริงตลาดแห่งนี้เหมือนตลาดสด ทั่วไปเป็นวิถีชีวิตของคนไทย ส่วนนักท่องเที่ยวที่มา ไกด์บางรายจะทิ้งให้เดินสะเปะสะปะ แม่ค้าก็ต้องช่วยดูแลความปลอดภัยจากรถไฟ ทุกวันนี้นักท่องเที่ยวมามากก็จะทิ้งขยะกันเกลื่อน แม่ค้าจะช่วยกันเก็บกวาดให้สะอาดตา”
ส่วน เทิดศักดิ์ รุ่งฤทธิ์ เจ้าของร้านกาแฟสดริมทางรถไฟ กล่าวว่า ตลาดแห่งนี้เป็นวิถีชีวิตดั้งเดิมของชาวแม่กลองในอดีต ระยะหลังมีนักท่องเที่ยวเข้ามามากขึ้น ทำให้ตนเห็นโอกาสทางธุรกิจจึงเลิกอาชีพขับรถตู้ กลับมาบ้านเกิดเปิดร้านกาแฟเล็กๆ ในห้องแถวริมรางรถไฟ เปิดมาได้ 1 ปี ก็ประสบความสำเร็จมีนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติมาใช้บริการจำนวนมาก ส่วนที่โซเชียลมองว่าไม่สะอาด อาจเพราะไม่เข้าใจวิถีชีวิตคนไทย ที่ตลาดสดก็จะเป็นแบบนี้ เพียงแต่ตลาดร่มหุบมีตลาดมาตั้งข้างรางรถไฟก็แค่นั้น นอกจากนี้ สินค้าส่วนใหญ่ผู้บริโภคก็ต้องนำไปล้าง และแปรรูปรับประทานกันอยู่แล้ว แต่ละร้านก็ต้องดูแลความสะอาดกันอยู่แล้ว เพราะหากปล่อยให้สกปรกก็คงไม่มีใครกล้ามาซื้อของในตลาดแห่งนี้แน่นอน
นาย เดชา สิงห์สกุล ไกด์นำเที่ยว บอกว่า สาเหตุที่ชาวต่างชาติเข้ามาเที่ยวชมตลาดแห่งนี้เพราะว่ามีความแปลกไม่เหมือน ใคร โดยนักท่องเที่ยวที่มาเห็นสถานที่จริงไม่เคยพูดบ่นว่าอะไร บอกเพียงว่า อะเมซิ่ง ไม่เคยเจอที่ไหนมาก่อน มีที่เดียวในโลก ไม่เคยพูดบ่นว่าตลาดสกปรก จะมีบ้างที่บ่นเหม็น จะอธิบายว่าเป็นกลิ่นตลาดปกติทั่วไป ที่ผสมผสานกลิ่นต่างๆ ทั้งของสด ของคาว ของหวาน ผลไม้ต่างๆ เขาก็เข้าใจ และก็ยังคงมีนักท่องเที่ยวเพิ่มขึ้นทุกปี บางรายตั้งใจจองทัวร์มาเที่ยวตลาดร่มหุบแห่งนี้ที่เดียว และกลับต่างประเทศเลย โดยไม่แวะที่อื่น
ด้าน นายจารุ กาญจนพันธ์ พนักงานขับรถไฟ กล่าวว่า ขับรถไฟมา 32 ปีแล้ว ตลาดแห่งนี้อยู่ร่วมกันได้ระหว่างสถานีรถไฟ ผู้ค้าและชาวสมุทรสงคราม อีกทั้งยังดึงนักท่องเที่ยวเข้ามาท่องเที่ยวสร้างรายได้ให้กับประเทศไทย ตั้งแต่เปิดเดินรถไฟมากว่า 100 ปี อุบัติเหตุที่ตลาดแห่งนี้เป็นศูนย์ เนื่องจากพนักงานขับรถใช้ความระมัดระวังในการเดินรถ โดยใช้ความเร็วต่ำไม่ถึง 5 กม./ชม. เป็นประจำทุกเที่ยว
รวมทั้งนักท่องเที่ยวจะเข้าใจจะเว้นระยะห่างจากรางรถไฟ ไม่เข้ามาใกล้เขตตัวรถไฟ ผู้ค้าก็ช่วยกันดูแลนักท่องเที่ยว จึงไม่มีอะไรน่ากลัว เพียงแต่จะดูหวาดเสียวที่ใกล้ชิดกับรถไฟ นักท่องเที่ยวจึงตื่นเต้นและชื่นชอบความแปลกของตลาดแห่งนี้ นอกจากนี้ ยังมีเจ้าหน้าที่ทหารหลายฝ่ายมาดูแลความปลอดภัยให้กับนักท่องเที่ยวทุกวัน ยังเชื่อว่าตลาดร่มหุบแห่งนี้ยังสะอาดกว่าตลาดสดทั่วไป
นาย พัฒนา วงศ์มุจรินทร์ นายสถานีรถไฟสายแม่กลอง เผยว่า ทางการรถไฟไม่มีนโยบายเปิดให้เป็นตลาด แต่ที่มีตลาดร่มหุบเนื่องจากเป็นวิถีชุมชนที่ค้าขายดั้งเดิมมานานกว่า 30 ปีมาแล้ว ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ ชาวต่างชาติโดยเฉพาะชาติตะวันตกคงไม่เข้าใจวิถีชุมชนของคนไทย จึงคิดว่าสกปรก ปัจจุบันตลาดร่มหุบแห่งนี้มีความสะอาดมากกว่าในอดีตมาก ไม่มีน้ำขัง ไม่มีสิ่งปฏิกูลส่งกลิ่นเหม็น เนื่องจากการรถไฟแห่งประเทศไทยได้ปรับปรุงรางรถไฟใหม่โดยการรื้อรางออกหมด เสริมและยกระดับฐานรากรางให้สูงขึ้น 30 ซม. ใช้หมอนคอนกรีตและรางขนาด 100 ปอนด์ จากเดิมแค่ 50 ปอนด์ และวางแผ่นคอนกรีตอัดแรงบริเวณจุดตัดรถไฟผ่านถนน เป็นต้น จึงมีความสะอาดตา และมีความปลอดภัยมากขึ้น แต่ก็ได้กำชับผู้ค้าให้รักษาความสะอาด เก็บสิ่งปฏิกูลมูลฝอย แยกขยะ แล้วนำไปทิ้งตามจุดที่เทศบาลเมืองสมุทรสงครามจัดให้ด้วย
ขณะที่ นายคันฉัตร ตันเสถียร ผู้ว่าราชการจังหวัดสมุทรสงคราม กล่าวว่า ตลาดร่มหุบ เป็นวิถีของการท่องเที่ยวมาตั้งแต่ปี 2448 ที่เปิดรางรถไฟเส้นนี้ ชาวแม่กลองจะนั่งรถไฟไปซื้อสินค้าที่มหาชัย กลับมานั่งขายที่ริมรางรถไฟ เนื่องจากเป็นจุดสำคัญที่มีประชาชนจำนวนมาก และในช่วง 6-7 ปีหลัง มีนักท่องเที่ยวชาวไทยและชาวต่างชาติเข้ามาวันละ 4 พันคน เพื่อที่จะเข้ามาชมวิถีชีวิตการค้าขายของตลาดร่มหุบ เป็นแหล่งท่องเที่ยวแบบอันซีน สินค้าที่จำหน่ายในตลาดร่มหุบมี 2 ประเภท คืออาหารสดพืชผักผลไม้ และอาหารแห้ง โดยจะบรรจุใส่ในถุงอาหาร อาหารที่ซื้อจากตลาด จะต้องมีการนำไปล้างและปรุงสุกก่อนนำมารับประทาน
ทั้งนี้ บริเวณตลาดไม่มีการจำหน่ายของที่ปรุงสุกขายแต่อย่างใด ขณะที่เทศบาลเมืองสมุทรสงครามและแม่ค้า รวมทั้งสถานีรถไฟได้ดำเนินการเก็บขยะและล้างตลาดอาทิตย์ละ 2 ครั้ง และได้ขอความร่วมมือจากไกด์นำเที่ยวให้ชี้แจงกับนักท่องเที่ยวในกรณีช่วยกัน ดูแลความสะอาด การทิ้งขยะในบริเวณที่จัดเตรียมไว้ให้ ให้แม่ค้าติดป้ายที่แผงร้านค้าเป็นภาษาอังกฤษและจีน มีข้อความว่ารับฝากทิ้งขยะ แม่ค้าจะรวบรวมนำไปทิ้งต่อไป ทำความสะอาดทุก 3 วัน จัดบริเวณทิ้งขยะเพิ่มเติม จัดทำป้ายประชาสัมพันธ์ให้นักท่องเที่ยวทิ้งขยะในบริเวณที่จัดไว้ให้เพื่อ แยกขยะ นอกจากนี้ จะมอบผ้าคลุมให้กับพ่อค้าแม่ค้าเพื่อนำไปคลุมสินค้าเวลารถไฟแล่นผ่าน และมอบร่ม รวมถึงผ้าใบที่มีสีสันสวยงามให้กับพ่อค้าแม่ค้า เป็นต้น
เป็นการปรับวิถีชีวิตที่คนต่างวัฒนธรรมสนใจ ให้ทุกฝ่ายได้ประโยชน์ไปพร้อมๆ กัน
และน่าจะทำให้ตลาดร่มหุบมีความน่าสนใจ น่าไปเยือนมากขึ้น
ที่มา มติชนออนไลน์
