จากกระแสโปรโมทภาพยนตร์ บุพเพสันนิวาส 2 ที่จะออกฉายในโรงภาพยนตร์ ช่วงต้นเดือนพฤษภาคมนี้ โดยจากภาพโปรโมทที่ออกมานั้น ทำให้หลายคนสงสัยกันว่าในสมัยนั้นมีแว่นกันแดดแล้วจริงหรือ?
ถ้ามีจริงๆ แล้วเข้ามาตอนไหนล่ะ ?
จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ โดยส่วนใหญ่เป็นบันทึกของชาติตะวันตกกล่าวโดยรวมว่า ชาวสยามนั้นคงจะได้เห็นแว่นตาครั้งแรกจากชาวโปรตุเกส และชาวฮอนลันดาที่เข้ามาค้าขายในกรุงศรีอยุธยาในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช แต่ยังไม่ได้แพร่หลายในหมู่ราษฎรทั่วไปสมัยนั้นมากนัก เนื่องจากเป็นของที่จำกัดอยู่ในหมู่ชนชั้นปกครอง อย่างเช่น พระมหากษัตริย์ พระบรมวงศานุวงศ์ หรือบรรดาขุนนาง เท่านั้น
สำหรับเนื้อเรื่องของภาคนี้เอง ก็สันนิษฐานว่าอาจตรงกับช่วงสมัยสมเด็จพระเพทราชา หรือหลังจากนั้น ซึ่งทางราชสำนักอยุธยาเองก็มีการค้าขายกับนานาชาติเป็นเศรษฐกิจหลักอยู่แล้ว จึงอาจจะมีแว่นกันแดดเข้ามาพร้อมกับพ่อค้าชาวต่างชาติ
มีนักวิชาการบางท่าน กล่าวว่า แว่นสายตาเริ่มเข้ามาในสยามในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ พร้อมกับศาสนาคริสต์ และเป็นที่นิยมแพร่หลายเป็นอย่างมาก โดยพระสังฆราชปัลเลอกัว (ประมุขมิสซังสยามคนที่ 13) ชาวฝรั่งเศส สำหรับในเมืองไทยเองนั้น แทบจะไม่มีหลักฐานที่เป็นบันทึกลายลักษณ์อักษรเลยว่าแว่นตาเข้าสู่สยามตั้งแต่ตอนไหน…. จึงเป็นการยากที่จะสรุปในตอนนี้
แต่อย่างไรก็ตาม เรื่องแว่นตาในสยามก็ยังเป็นประเด็นถกเถียงของนักวิชาการอยู่
แม้ยังไม่มีหลักฐานใดพิสูจน์ได้ว่าชาติใดเป็นต้นตำรับของการนำแว่นตาเข้าสู่สายตาชาวสยาม แต่ก็ยังมีหลักฐานยืนยันว่า แว่นตาคงมีวิวัฒนาการมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 13 โดยชาติต่างๆ เช่น จีน อังกฤษ อิตาลี เป็นต้น และได้กลายมาเป็นปัจจัยสำคัญอีกอย่างหนึ่งในชีวิตประจำวันของเราสมัยนี้อีกด้วย
อัพเดตเรื่องราวทัวร์ศิลปวัฒนธรรม ได้ที่ เพจเฟซบุ๊กทัวร์มติชนอคาเดมี
